Wirusologia noworodka: mleko matki chroni przed chorobotwórczymi wirusami

Autor Dr. rer. nat. Markus Brüngel, wrzesień 2020

Obecnie, powszechnie uznaje się, że kolonizacja bakteryjna jelit niemowlęcia po urodzeniu jest procesem stopniowym, a mikrobiom jelitowy kształtuje się dość szybko. W artykule opublikowanym niedawno w renomowanym czasopiśmie "Nature" naukowcy stwierdzili, że zasada ta dotyczy również kolonizacji przez wirusy [1]. Rodzaj karmienia ogrywa tutaj istotną rolę: mleko matki przyczynia się do mniejszej ilości wirusów chorobotwórczych obecnych w jelitach niemowlęcia. Dane te po raz kolejny potwierdzają, że mleko ludzkie chroni organizm dziecka przed infekcjami!
 

Wyniki badań:


W ramach swoich badań, naukowcy przeanalizowali próbki stolca pobrane od noworodków, w okresie  od 1. do 4. dnia po urodzeniu, a następnie po upływie miesiąca i czterech miesięcy. W ciągu pierwszych czterech dni po urodzeniu jelita były jeszcze wolne od wirusów. Miesiąc po urodzeniu próbki kału zawierały nie tylko bakterie, ale także pierwsze wirusy - tzw. bakteriofagi. Po czterech miesiącach jelita niemowląt były już skolonizowane przez dużą liczbę wirusów, w tym takich, które są w stanie zainfekować człowieka, przyczyniając się do infekcji dróg oddechowych lub przewodu pokarmowego.

Naukowcy zbadali różne czynniki wpływające na kolonizację jelit i odkryli, że niemowlęta karmionepiersią miały mniej patogennych wirusów niż niemowlęta karmione mlekiem modyfikowanym (9% vs. 30%). Bliższe przyjrzenie się mikrobiomowi bakteryjnemu pokazało, że liczba korzystnych bakterii jelitowych (zwłaszcza lactobacilli i bifidobakterii) była znacznie wyższa u niemowląt karmionych piersią. Bakterie te są uważane za niezbędne dla prawidłowej flory jelitowej i mają istotny wpływ na rozwój układu odpornościowego, a tym samym na podatność dzieci na infekcje.

Wnioski

Badanie pokazuje, że kolonizacja wirusowa - podobnie jak kolonizacja bakteryjna - jelit niemowląt jest  stopniowa. Obie są prawdopodobnie ważne dla rozwoju systemu immunologicznego. Na początku pojawiają się bakteriofagi, które infekują pierwsze bakterie. Następnie dołączają do nich wirusy, które rozmnażają się w ludzkich komórkach. Karmienie piersią ma pozytywny wpływ na tę drugą fazę.
Badanie to potwierdza zatem obserwowaną od lat zmniejszoną podatność na infekcje dzieci karmionych piersią.

Komentarz

Badanie to, po raz kolejny, potwierdza znaczenie lactobacilli i bifidobakterii dla prawidłowej mikrobioty jelit niemowląt oraz pozytywny wpływ karmienia piersią na zdrowie dzieci.
Niemowlęta nie karmione piersią zwykle mają niekorzystny skład mikrobioty jelitowej. Można jednak pozytywnie na nią wpływać poprzez stosowanie odpowiednio wzbogaconych preparatów. Preparat zawierający połączenie L. fermentum i GOS (np. HiPP COMBIOTIC®) prowadzi do znaczącego wzrostu liczby bakterii z rodzaju lactobacillus (+78%) i bifidobakterii (+70%) w porównaniu z preparatem zawierającym tylko GOS [2].

Referencje:
1. Liang, G., Zhao, C., Zhang, H. et al. The stepwise assembly of the neonatal virome is modulated by breastfeeding. Nature (2020). doi.org/10.1038/s41586-020-2192-1
2. Maldonado J, Cañabate F, Sempere L et al. Human milk probiotic Lactobacillus fermentum CECT5716 reduces the incidence of gastrointestinal and upper respiratory tract infections in infants. J Pediatr Gastroenterol Nutr. 2012 Jan;54(1):55-61. doi: 10.1097/MPG.0b013e3182333f18