Mleko mamy - najlepszy wybór

WHO zaleca wyłączne karmienie piersią w ciągu pierwszych sześciu miesięcy a następnie karmienie piersią w połączeniu z dietą uzupełniającą tak długo, jak matka i dziecko tego potrzebują.

Skład mleka modyfikowanego

Skład mleka dla niemowląt regulowany jest rozporządzeniem UE 2016/127


Dowiedz się więcej na temat rozporządzenia EU 2016/127


Wszystkie preparaty do żywienia niemowląt muszą spełniać wymagania określone w przepisach prawa, które dotyczą np. zawartości energii oraz składników odżywczych.  Istnieją jednak duże różnice w opcjonalnych składnikach, takich jak prebiotyki i probiotyki, które nie są wymagane przez prawo.

Klasyfikacja preparatów do żywienia niemowląt:

  • Mleko początkowe (preparaty do początkowego żywienia niemowląt oznaczone cyfrą 1): przeznaczone do żywienia od urodzenia, jako wyłączny pokarm
  • Mleko następne (preparaty do dalszego żywienia niemowląt oznaczone cyfrą 2): przeznaczone do żywienia po 6 miesiącu życia jako część zróżnicowanej diety

Skład mleka następnego jest optymalnie dopasowany do potrzeb starszych niemowląt. Dotyczy to w szczególności składników mineralnych takich jak żelazo i wapń, których zawartość w mleku następnym jest znacznie wyższa niż w mleku początkowym. Ponadto, mleko następne, dzięki odpowiedniemu dopasowaniu zawartości kazeiny względem białek serwatkowych wpływa korzystnie na polepszenie efektu sycącego.

Poniższa tabela ilustruje skład mleka kobiecego, preparatów do początkowego i preparatów do dalszego żywienia niemowląt oraz mleka krowiego. Zawartość energii i białka w preparatach do początkowego żywienia niemowląt i preparatach do dalszego żywienia niemowląt różni się tylko nieznacznie. Jednakże preparaty do dalszego żywienia mogą zawierać dodatkowo inne węglowodany, poza skrobią również sacharozę lub fruktozę, mogą być również dodawane środki aromatyzujące. HiPP rezygnuje z tych składników, aby nie wpływać negatywnie na rozwój smaku u niemowląt.

Różnice w składzie mleka mamy, mleka początkowego i mleka krowiego

  Mleko mamyMleko początkoweMleko nastepneMleko krowie
Energia (kcal/100 ml)66-69 (dojrzałe mleko)60-7060-7066
Stosunek białek: kazeiny i serwatkiok. 40:60ok. 40:60ok. 60:40ok. 80:20
Węglowodanylaktozalaktoza i opcjonalnie do 2g/100 ml skrobilaktoza i opcjonalnie do 2g/100 ml skrobi lub innych węglowodanówlaktoza
Od kiedy karmić?od urodzeniaod urodzenia jako wyłączny pokarmod 6.miesiąca wraz z pokarmami uzupełniającymipo pierwszym roku
Ilość wypijanego płynuzgodnie z zapotrzebowaniemzgodnie z zapotrzebowaniemniemowlęta potrzebują około 5 posiłków dziennie; każdy nowo wprowadzony posiłek zastępuje jeden posiłek mlecznyok. 500 ml po pierwszym roku życia

Na co należy zwrócić szczególną uwagę przygotowując mleko modyfikowane?

Odpowiednia jakość wody: najlepszym wyborem będzie woda pitna lub specjalna woda dla niemowląt "odpowiednia do przygotowania żywności dla niemowląt".
Uwaga: Woda pitna nie nadaje się przygotowania mleka w przypadku ołowianych rur, w regionach o podwyższonej zawartości uranu (>10 lub 15 mikrogramów/l), z niesprawdzonych studni domowych,  filtrów wody lub pochodząca z kotłów z gorącą wodą.


Przygotowanie zgodnie z instrukcją na opakowaniu: mleko należy przygotowywać zawsze na świeżo, dokładnie odmierzając porcje za pomocą dołączonej do opakowania miarki, podać od razu po przygotowaniu, nieodpitą resztę wylać.

Składniki funkcjonalne

Oprócz składników obowiązkowych, w mleku modyfikowanym premium często znajdują się również opcjonalne składniki funkcjonalne. Należą do nich np. prebiotyki  i probiotyki, które  naturalnie występują w mleku mamy, dlatego mogą być stosowane w nowoczesnych preparatach do żywienia niemowląt i małych dzieci pod warunkiem, że bezpieczeństwo i korzyści płynące z ich stosowania zostały potwierdzone naukowo.  

Dodawanie wartościowych kwasów tłuszczowych LC-PUFA, które wspomagają rozwój mózgu, komórek nerwowych i wzroku, do mleka dla  niemowląt jest wymagane przez prawo od 2020 roku. Zarówno preparaty początkowe, jak i następne muszą zawierać DHA. Mleka początkowe HiPP zawierają dodatkowo również ARA (kwas arachidonowy).

Wiemy, że prebiotyki  i probiotyki wykazują pozytywny wpływ na rozwój zdrowej mikrobioty jelitowej, która wspiera jeszcze nie w pełni dojrzały układ immunologiczny małego dziecka.

Dlatego Firma HiPP, w mleku COMBIOTIK®, stosuje od lat naturalne kultury probiotyczne L. fermentum®, pierwotnie uzyskane z mleka mamy, oraz sprawdzony prebiotyk GOS (galaktooligosacharydy), pochodzący z ekologicznej laktozy BIO. Połączenie obydwu składników zostało przebadane naukowo w dwóch oddzielnych badaniach klinicznych, które potwierdziły zarówno bezpieczeństwo, jak i korzyści z ich zastosowania w mleku początkowym oraz mleku następnym. Te korzyści to istotnie mniej biegunek oraz infekcji układu oddechowego w porównaniu z grupą kontrolną.

1 Braegger et al. JPGN 2011; 52: 238-50 (ESPGHAN= European Society for Pediatric  Gastroenterology, Hepatology and Nutrition).
2 Koletzko et al. J Perinat Med 2008; 36: 5-14.
3 Maldonado et al. JPGN 2012; 54: 55-61; Gil-Campos et al Pharm Res 2012; 65: 231-238.

Alternatywne rodzaje mleka

Mleka, napoje roślinne (np. napoje zbożowe) lub niemodyfikowane mleko pochodzenia zwierzęcego  nie są odpowiednie dla niemowląt.

  • mleko niemodyfikowane dostępne na rynku, charakteryzuje się m.in. wysoką zawartością białka i obciąża niedojrzałe jeszcze nerki niemowlęcia.
  • mleka/napoje roślinne np. owsiane, czy inne mleka zbożowe, nie pokrywają zapotrzebowania dziecka na składniki odżywcze.

Niemowlętom z grupy podwyższonego ryzyka wystąpienia alergii, które nie są karmione piersią, zaleca się stosowanie hipoalergicznych preparatów dla niemowląt (mleko HA).

Mleka alternatywne, takie jak mleko kozie, mają podobny potencjał alergizujący dlatego nie są odpowiednie do zapobiegania ani leczenia alergii na białka mleka krowiego.

Dlaczego warto wybrać mleko następne?

Preparaty do dalszego żywienia niemowląt (mleko następne) są odpowiednio dostosowane do potrzeb żywieniowych niemowląt w okresie  odstawienia od piersi:

  • Zawartość energii odpowiednia do zapotrzebowania - preparaty do dalszego żywienia niemowląt zgodnie z przepisami UE muszą spełniać ten sam wymóg ustawowy co preparaty do początkowego żywienia niemowląt, który wynosi 60-70 kcal/100ml.
  • Preparaty do dalszego żywienia niemowląt są głównym źródłem żelaza w drugim półroczu życia.
    • rezerwy żelaza u noworodka zużywane są w ciągu pierwszych sześciu miesięcy życia
    • zgodnie z zaleceniami w drugim półroczu niemowlę powinno przyjmować więcej żelaza niż w pierwszych sześciu miesiącach życia.

Mleko następne HiPP zawiera dwa razy więcej żelaza niż mleko początkowe.  

  • Preparaty do dalszego żywienia niemowląt (mleko następne) w znacznym stopniu przyczyniają się do zwiększenia spożycia wapnia w okresie odstawienia od piersi.
  • Preparaty do dalszego żywienia niemowląt HiPP zawierają około 40% więcej wapnia niż preparaty do początkowego żywienia niemowląt HiPP.